Mục lục
Không ai có thể vượt qua được quy luật của cuộc sống, ai rồi cũng phải qua “Sinh lão bệnh tử”. Cái chết được coi là dấu mốc chấm dứt hành trình ở trần gian, để tiễn biệt người đã khuất ở mỗi quốc gia đều có hình thức tổ chức tang lễ khác nhau. Hôm nay hãy cùng Du học Bách Khoa tìm hiểu về điểm khác nhau giữa phong tục tang lễ của người Hàn Quốc và người Việt Nam nhé!
Tang lễ ở Hàn Quốc Khác khác gì so với tang lễ ở Việt Nam
Tang lễ là nghi thức dùng để tưởng nhớ về người đã khuất, đây là buổi mà mọi người là người thân, bạn bè sẽ cùng nhau tưởng nhớ người đã khuất. Tang lễ ở mỗi quốc gia đều có văn hóa, hình thức tổ chức tang lễ khác nhau.
Cách tổ chức tang lễ của Hàn Quốc truyền thống có chút giống với Việt Nam thường diễn ra đến 2-3 ngày, họ cũng đặt người vào trong quan tài ở Hàn Quốc gọi là Sangyeo (상여) được trang trí sặc sỡ màu sắc để đưa đến nơi chôn cất nghi thức đưa khá giống Việt Nam. Trong quá trình đưa người mất ở Việt Nam họ sẽ chỉ thổi kèn, thì ở Hàn Quốc họ sẽ hát bài hát “hò đưa tang” để cầu mong người mất về miền cực lạc.
Lễ tang hiện đại ở Hàn Quốc khá khác với truyền thống không khí không quá đau buồn, con cháu họ sẽ không ở linh cữu khóc tiếc nuối về người đã khuất. Điều đó không có nghĩa là ở trong tang lễ của người Hàn Quốc không có nghĩa nước mắt và buồn đau.
>> Những cú sốc văn hóa khi đến Hàn Quốc
Các nghi thức trong tang lễ của người Hàn Quốc
Việt Nam cũng là một trong những nước chịu ảnh hưởng bởi văn hóa tang lễ của Hàn quốc. Các nghi thức phong tục tang lễ của người Hàn Quốc như:
- Lễ lâm chu: Đây là nghi lễ truyền thống của Hàn Quốc sử dụng sau khi người mất đã tắt thở. Họ sẽ dùng quần áo, đồ đạc để gọi hồn vía người mất về nếu như hồn không trở về thì người mất đó ra đi mãi mãi. Tuy nhiên đến bây giờ Hàn Quốc không còn được áp dụng nữa bởi đã có y học hiện đại kiểm tra và xác nhận.
- Lễ tắm gội: Đây là nghi lễ làm sạch thân thể cho người đã mất để họ rũ sạch mọi thứ để đến với thế giới mới
- Lễ phạm hàm: Là nghi lễ sẽ dùng tiền và gạo để đưa vào bên trong quan tài và miệng người chết
- Nghi lễ nhập quan: Đây là nghi lễ để đưa người chết vào quan tài, đây là nghi lễ khiến người thân đau lòng nhất.
- Nghi thức an táng: Đây là nghi thức cuối cùng để đưa người đã mất về nơi an nghỉ cuối cùng, hiện nay có thể sử dụng chôn hoặc thiêu.
Văn hóa tang lễ ở Hàn Quốc
Trang phục tang lễ của người Hàn Quốc
Trang phục trong tang lễ của người Hàn Quốc, cả nam và nữ đều phải mặc trang mục màu trắng. Tuy nhiên sau khi Nhật thống trị bán đảo Hàn Quốc đã đổi luật nghi lễ vào năm 1934 loại bỏ những nghi thức rườm rà như cờ quạt,đốt vàng mã, kèn trống,.. và đắt tiền. Đạo luật mới, tang gia phải mặc trang phục màu tối, nam đeo băng bên cánh tay trái, nữ cài nơ ở trên đầu hoặc cài trước ngực.
Trên băng đô họ sẽ sử dụng sọc để phân biệt mối quan hệ, 4 sọc dành cho con trưởng, 3 dọc dành cho con trai kế tiếp, 2 sọc để cho con rể và 1 sọc cho các cháu và anh em người mất.
Sự thay đổi về văn hóa ở Hàn Quốc, khiến nhiều nhà văn hóa cho rằng đã đánh mất văn hóa truyền thống của nước nhà. Tuy nhiên, đạo luật mới vẫn được mọi người đón nhận bởi sự đơn giản, văn minh.
Chơi bài trong tang lễ
Ở Hàn Quốc mọi người tại sảnh nhà tang lễ Hàn Quốc thường tụ tập chơi bài truyền thống Hwatu, mới nghe thì có thể sẽ khiến người khác cảm thấy thiếu sự tôn trọng người đã khuất. Tuy nhiên trong đám tang ở Hàn Quốc thường tổ chức kéo dài 2 đêm, 3 ngày, anh em, người thân đều phải thức không được đi ngủ vì thế thể lực sẽ kiệt sức, mệt mỏi. Việc chơi bài như là để cho mọi người lấy lại tinh thần hơn chỉ là việc giải trí. Thực ra ở Việt Nam nếu để ý bạn sẽ thấy cũng có đấy nhé.
Ngoài chơi bài, họ còn ngồi với nhau uống rượu Soju, đôi khi còn gặp phải vài vị khách ồn ào,.. Nghe có vẻ không hợp với quang cảnh tang thương, trang nghiêm của tang lễ. Cũng có nhiều ý kiến đưa ra tuy nhiên ở Hàn Quốc đây lại được coi là cách mà họ thể hiện tình cảm yêu mến người đã khuất, an ủi, giảm bớt sự trống vắng của những người ở lại.
>> Khám phá 5 nét văn hóa độc đáo tại Hàn Quốc
Ý nghĩa vòng hoa trắng trong tang lễ
Trong lễ tang thường người đến tham dự sẽ gửi vòng tang màu trắng như một món quà để tạm biệt người quá cố. Vòng tang càng nhiều thì càng thể hiện được gia quyến người quá cố được nhiều người yêu mến.
Hoa tang lễ ở Hàn được cắm 3 tầng, càng về dưới thì số hoa càng nhiều. Tầng hoa đầu tiên tượng trưng cho địa phủ rộng lớn, bao la. Tầng thứ 2 tượng trưng cho trần gian, còn tầng thứ 3 tượng trưng cho thượng giới. Mang ý nghĩa một kiếp người ai rồi cũng phải trải qua sinh ra từ đất, sống ở tại trần gian rồi cuối cùng cũng trở về với đất, về trời.
Ở Việt nam thì việc viếng tặng vòng hoa khác so với ở Hàn Quốc. Ở Hàn Quốc không phân biệt người mất là nhỏ hay lớn đều tặng vòng hoa màu trắng. Nhưng ở Việt Nam thì sẽ được chia thành nhiều màu để thể hiện số tuổi của người mất. Nếu người mất là người trẻ thì thường vòng hoa sẽ là màu trắng, người lớn tuổi có thể tiếng màu trắng, vàng, tím,..
Những lưu ý khi dự đám tang ở Hàn Quốc
Trang phục khi đến tham dự tang lễ
Nếu bạn là người nước ngoài đến tham dự đám tang thì cũng cần phải chú ý đến trang phục. Nếu nam giới thì thường mặc áo sơ mi trắng cùng bộ vest đen khoác ngoài thể hiện được sự chỉnh tề, nghiêm trang. Phụ nữ có thể mặc váy đen kín đáo, không nên đeo trang sức đặc biệt là những trang sức quá rườm rà và không nên để lộ ra da trần nếu có thì nên mang theo đôi tất chân đen để thể hiện sự tôn trọng đến người đã khuất.
Đồ đạc mang theo tới tang lễ ô, cặp sách, túi, giày thì cũng nên là màu đen, đừng mang theo những thứ có màu sắc sặc sỡ, vì điều này có thể phá vỡ bầu không khí đau buồn, tiếng thương người đã khuất của gia quyến.
Tiền phúng viếng thì nên đi bao nhiêu là hợp lý
Cũng giống như ở Việt Nam, khi đến đám tang mọi người thường chuẩn bị tiền viếng. Ở Hàn người ta thường gọi là 부의금 hoặc 조의금.
Tiền cúng viếng nên đi bao nhiêu là hợp lý còn phụ thuộc vào mức độ thân thiết của bạn với người đã khuất. Thường số tiền cúng viếng sẽ vào khoảng 50.000 KRW, số tiền bạn đặt vào phong bì nên là số lẻ bởi vì ở Hàn số lẻ thường được sử dụng trong những sự kiện buồn vì thế số tiền bạn nên sử dụng số lẻ như 3, 5,7. Bạn cần đặc biệt tránh số tiền cúng việc là số 4 bởi số 4 cùng âm với chữ “tử” không tốt.
Thứ tự phúng viếng ở Hàn Quốc
Việc thứ tự thực hiện khi tham dự phúng viếng ở tang lễ của người Hàn Quốc có khác với Việt Nam vì thế bạn cần lưu ý chú nhé!
- Ghi danh: Lúc tang gia bối rối, gia quyến không thể nhớ hết những ai đã tham dự lễ tang vì thế đây là bước quan trọng để gia quyến ghi nhớ
- Thắp hương/dâng hoa: Bước này còn phụ thuộc vào gia quyến theo đạo gì, đối với đạo phật thường thắp hương, còn theo đạo Công Giáo hoặc đạo Tin Lành thì sẽ dâng hoa. Bạn chỉ cần chuẩn bị sẵn một cành hoa để hướng về phía trước ảnh thờ sau đó cúi mặc niệm trong giây lát.
- Vái lạy: Nếu dâng hoa thì bước này không cần, nhưng nếu thắp hương thì sau khi thắp xong thì bạn cần lùi lại 1 bước thực hiện vái lạy 2 lần( 2 tay phải gia lên ngang tầm mắt), sau đó đứng lên cúi người thêm 1 lần nữa. Khi lạy nam giới sẽ đặt tay phải lên trước tai trái, nữ giới sẽ ngược lại.
- Nói lời chia buồn: Sau khi thực hiện hình thức mặc niệm xong bạn sẽ xoay người về phía gia quyến của người đã mất đang đứng cạnh bàn thờ, cúi mặc niệm một lần nữa. Trong khi nói lời chia buồn và rời đi thì không nên thực hiện động tác bắt tay bởi đây được coi là biểu hiện cho sự vui mừng không thích hợp cho đám tang.
- Gửi tiền phúng viếng: Bước này cũng sẽ tùy từng nơi, có những nơi sẽ thực hiện sau khi vào viếng xong, có nơi lại thực hiện ở lúc ghi danh. Vì vậy bạn nên hỏi trước người phụ trách ở bàn ghi danh trước nhé!
- Dùng bữa: Trong phong tục tang lễ của người Hàn Quốc, việc nán lại ít phút để dùng bữa cùng với gia đình người mất là sự thể hiện tôn trọng vì vậy dù có bận thế nào thì bạn đừng ngại bỏ ra từ 15-20 phút ở lại nhé. Bữa cơm được gia đình chuẩn bị đơn giản gồm có thịt lợn luộc, kim chi, canh bò cay,..
Trước khi bạn ra về, nhân viên phụ trách tang lễ sẽ đưa bạn chiếc hộp hoặc chiếc túi đựng muối nhỏ, đây như là một món quà đáp lễ của gia đình. Túi muối này sẽ dùng trước lúc bạn bước vào nhà sẽ ném muối ra sau vai để xua đuổi linh hồn.
>> Văn hóa tặng quà của người Hàn Quốc
Bài viết chia sẻ về phong tục tang lễ của người Hàn Quốc, hy vọng sẽ giúp bạn người nước ngoài lần đầu tiên tham dự tang lễ không bị bối rối bởi sự khác biệt văn hóa nhé!